Pierwszy powszechny spis w niepodleg艂ej Polsce zosta艂 przeprowadzony w 1921 r. na podstawie rozporz膮dzenia Rady Ministr贸w z 9 czerwca 1921 r., kt贸re okre艣la艂o zakres spisu, nak艂adaj膮c na ludno艣膰 obowi膮zek poddania si臋 spisowi, a na w艂adze administracyjne obowi膮zek wykonania prac przygotowawczych oraz sprawowania nadzoru nad przeprowadzeniem spisu. Na jego podstawie wydano instrukcje wykonawcze. Spis mia艂 obj膮膰 wszystkie osoby przebywaj膮ce na sta艂e lub czasowo na terytorium Polski w dniu 30 wrze艣nia 1921 r. Za przygotowanie merytoryczne i organizacyjne spisu odpowiedzialny by艂 G艂贸wny Urz膮d Statystyczny.
W tym czasie Polska nie mia艂a jeszcze ustalonych wszystkich granic z s膮siadami, st膮d np. cz臋艣膰 Wile艅szczyzny (Litwa 艢rodkowa) i G贸rnego 艢l膮ska nie zosta艂a obj臋ta spisem, problem stanowi艂 niezako艅czony jeszcze proces repatriacji a dodatkowo w czasie spisu dosz艂o do niedoci膮gni臋膰 organizacyjnych. Z tych powod贸w spis cz臋sto uznany jest za niereprezentatywny (dotyczy to przede wszystkim teren贸w wschodnich Rzeczpospolitej).
Wyniki zosta艂y opublikowane dla ka偶dej miejscowo艣ci. W pi臋tnastu tomach sporz膮dzono „Skorowidz miejscowo艣ci” zawieraj膮cy dla poszczeg贸lnych wojew贸dztw informacje charakteryzuj膮ce szczeg贸艂owo ka偶d膮 miejscowo艣膰 (wie艣, koloni臋, folwark, przysi贸艂ek itp.). Dane dotycz膮ce K贸z i innych miejscowo艣ci w regionie zosta艂y przedstawione w tomie 12 obejmuj膮cym wojew贸dztwo krakowskie i 艢l膮sk Cieszy艅ski – Skorowidz miejscowo艣ci Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wynik贸w pierwszego Powszechnego Spisu Ludno艣ci z dn. 30 wrze艣nia 1921 r. i innych 藕r贸de艂 urz臋dowych. T. 12 : Wojew贸dztwo Krakowskie, 艢l膮sk Cieszy艅ski, Warszawa 1925.
Najliczniejsz膮 grup臋 w艣r贸d komisarzy spisowych stanowili nauczyciele (Ministerstwa Wyzna艅 i O艣wiecenia Publicznego stosownym zarz膮dzeniem wezwa艂o personel pedagogiczny i uczni贸w starszych klas do wzi臋cia udzia艂u w pracach spisowych w charakterze komisarzy).
W czasie spisu zbierano bardzo wiele informacji. Arkusz spisowy obejmowa艂 informacje dotycz膮ce miejscowo艣ci, narodowo艣ci i wyznania, cech spo艂eczno-zawodowych respondent贸w, budynk贸w, gospodarstw rolnych, zwierz膮t hodowlanych. Pytano o umiej臋tno艣膰 czytania i poziom wykszta艂cenia, o u艂omno艣ci fizyczne. Osobno spisywano sieroty.
Podstawowymi danymi spisu by艂a liczba budynk贸w z podzia艂em na mieszkalne i niemieszkalne, liczba ludno艣ci wed艂ug p艂ci, wyznania i narodowo艣ci. Tabela obrazuje wybrane miejscowo艣ci regionu (Ha艂cn贸w, Komorowice, Kozy, Lipnik, Straconka, Wilamowice, Bujak贸w, Pisarzowice) wed艂ug powy偶szych danych.
W tabeli dodatkowo znalaz艂y si臋 dane procentowe dotycz膮ce liczby m臋偶czyzn (najmniej m臋偶czyzn by艂o w Ha艂cnowie i Wilamowicach, 45,4%), wyznania rzymsko-katolickiego (stanowili oni zdecydowan膮 wi臋kszo艣膰 98-99% mieszka艅c贸w, opr贸cz Lipnika) oraz narodowo艣ci polskiej (w Bujakowie stanowili 100%, a w Ha艂cnowie tylko 33,4%).
Kolejny spis – i ostatni przed wybuchem II wojny 艣wiatowej – przeprowadzono w 1931 r.